Kişilik Bozukluğu; Her bireyin yaşamında farklı davranış örüntüleri bulunmaktadır. Bu davranış örüntüleri kişiliğimizi oluşturan etmenlerden birisidir. Bu davranışlardaki farklılıkların bir çok nedeni olduğu gibi en temel nedenlerinden birisi yaşantılarımızın farklılık göstermesidir.

Nedir?

Bireyin davranış örüntüleri sonucu ortaya çıkan ve kişinin yaşamını olumsuz yönde etkileyen ruhsal rahatsızlıkları tanımlamak için kullanılan genel isimdir. Kişilik bozukluğu, bireyin düşünce yapısını sağlıklı bir şekilde çalıştıramamasına ve davranışlarında anormallik göstermesine neden olmaktadır. Kişilik bozukluklarının farklı türleri vardır ve bu türler kendi içerisinde değişiklikler göstermektedir.

Belirtileri Nelerdir?

Her kişilik bozukluğunun kendi içerisinde değişen farklı belirtileri bulunmaktadır. Tanı ve teşhis için bir ruh sağlığına başvurmadan önce problem davranışın hayatınızı olumsuz yönde etkileyip etkilemediğini göz önünde bulundurmanız gerekmektedir. Ayrıca bu davranış örüntüsünün belirli bir süre boyunca süregeliyor olması gerekir. Kişilik bozuklukları için genel belirtileri:

• Düşünce farklılıkları
• Duygusal tepkilerin değişkenliği
• Sosyal ilişkilerde zorluk yaşamak
• Dürtü kontrol problemleri olarak karşımıza çıkmaktadır.

Neden Olur?

Kişilik bozukluklarının bir çok ortaya çıkış nedeni bulunmaktadır. Her kişilik bozukluğunun farklı bir ortaya çıkış nedeni olabileceği gibi benzer ortaya çıkış nedenleri de olabilir. Aileden gelen genetik kodlar ve yaşadığımız çevrenin değişkenliği kişilik bozukluklarının ortaya çıkmasında etkilidir. Özellikle çocukluk yaşantılarında çocuğun aile üyeleri ile iletişimi kişilik bozukluklarının ortaya çıkışını tetiklemektedir. Kişi, çocukluk yaşantılarında öğrendiği davranış kalıplarını ileri yaşantılarında kullanır ve bu durum kişilik bozukluğunun ortaya çıkışında etkili olabilir. Kişilik bozukluklarının ortaya çıkışındaki bir diğer neden ise bireyin kendisini algılama biçimindeki problemler olduğunu söylemek mümkündür.

Türleri

Kişilik bozukluğunun bir çok türü bulunmaktadır.

• Şizoid
• Borderline
• Çekingen
• Narsist
• Histrionik
• Paranoid
• Antisosyal
• Şizotipal
• Obsesif Kompulsif

Tedavisi

Kişilik bozukluklarının tedavisinin temelinde iyi bir psikoterapi süreci yatmaktadır. Kişilik bozukluğunun türüne göre uygulanan tedavi farklılaşır ve terapi süreci değişkenlik gösterir. Terapilerde bireyin kendi duygu ve düşüncelerini tanıması, tepkilerinin farkına varması ve bunların işlevselliği üzerinde durulur.

Akif Arkan