Çocuklarda Dikkat Eksikliği Nedir?

Çocuklarda dikkat eksikliği, öğrenme sürecinde odaklanma güçlüğü, dalgınlık ve dikkati sürdürmede zorlanma ile kendini gösteren yaygın bir durumdur. Her çocuğun zaman zaman dikkati dağılabilir; öte yandan, eğer bu durum devam ederse ve hem akademik hem sosyal hayatı olumsuz etkilerse, dikkat eksikliği söz konusu olur.

Dikkat Eksikliğinin Belirtileri

Çocuklarda dikkat eksikliğinin en sık görülen belirtileri şunlardır:

• Okul ödevlerinde sık hata yapma
• Uzun süre ders ya da etkinliklere odaklanamama
• Eşyalarını sık sık kaybetme
• Dinler gibi görünse de söylenenleri tam anlamama
• Basit görevleri tamamlamada güçlük
• Dış uyaranlarla kolayca dikkati dağılması

Bununla birlikte, ebeveynler ve öğretmenler bu belirtileri göz ardı ederse, çocuk hem akademik hem de sosyal gelişiminde olumsuz etkiler yaşar.

Dikkat Eksikliğinin Nedenleri

1. Nörolojik Faktörler

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB), genetik yatkınlıkla ilişkili en önemli nedenlerden biridir.

2. Çevresel Etkenler

Aşırı ekran kullanımı, uyku düzensizliği ve sağlıksız beslenme, çocuğun dikkat süresini olumsuz etkiler.

3. Psikolojik Faktörler

Kaygı, depresyon veya aile içi çatışmalar, çocuğun odaklanma becerisini zayıflatabilir.

4. Akademik Baskı

Yüksek beklentiler ve yoğun ders programı, dikkat sorunlarını tetikleyebilir.

Dolayısıyla, bu etkenler bir araya geldiğinde, çocuğun dikkat problemi artar ve günlük yaşamını zorlaştırır.

Akademik ve Sosyal Hayata Etkileri

Dikkat eksikliği yalnızca ders başarısını değil, aynı zamanda çocuğun sosyal ilişkilerini de etkiler. Örneğin, arkadaşlarıyla oyun oynarken kurallara dikkat etmemek veya sınıfta sürekli uyarı almak, özgüven kaybına ve yalnızlaşmaya yol açabilir.

Ebeveynler İçin Öneriler

1. Düzenli Rutinler Oluşturun

Çocuğun uyku, yemek ve ders saatlerini düzenli hale getirmek, dikkatini toplamasını kolaylaştırır.

2. Kısa ve Net Yönergeler Verin

Ayrıca, uzun ve karmaşık cümleler yerine, net ve anlaşılır yönergeler kullanmak çocuğun başarılı olmasını destekler.

3. Ekran Süresini Sınırlayın

Aşırı televizyon, tablet ve telefon kullanımı, dikkat dağınıklığını artırır.

4. Övgü ve Teşvik Kullanın

Başarılarını övmek ve küçük ödüller vermek, motivasyonunu yükseltir.

5. Fiziksel Aktiviteyi Teşvik Edin

Spor, dikkat süresini ve zihinsel odaklanmayı güçlendirir.

6. Profesyonel Destek Alın

Belirtiler yoğun ve kalıcıysa, çocuk psikoloğu veya çocuk ve ergen terapistinden destek almak gerekir.

Profesyonel Yardım Ne Zaman Alınmalı?

Eğer dikkat eksikliği çocuğun akademik başarısını ciddi şekilde düşürüyor, sosyal ilişkilerini bozuyor ve günlük yaşamını olumsuz etkiliyorsa, sonuç olarak, bir uzmana başvurmak en doğru adım olacaktır.

Sonuç

Çocuklarda dikkat eksikliği, doğru yöntemler ve profesyonel destekle yönetilebilen bir durumdur. Üstelik, ebeveynlerin sabırlı, anlayışlı ve destekleyici yaklaşımı, sürecin en önemli parçasıdır.

📌 Can Psikolojim, çocuklarda dikkat eksikliği yaşayan ailelere uzman psikolog kadrosuyla profesyonel destek sunar.

Kaynakça

American Psychiatric Association (APA). (2022). Attention-Deficit/Hyperactivity Disorder.

National Institute of Mental Health (NIMH). (2021). Attention Deficit Hyperactivity Disorder.

World Health Organization (WHO). (2020). Child and Adolescent Mental Health.

Barkley, R. A. (2014). Attention-Deficit Hyperactivity Disorder: A Handbook for Diagnosis and Treatment. Guilford Press.

Mayo Clinic. (2023). ADHD in children – Symptoms and causes.